cancan (Ziyaretçi)
| | Bahtiyar Vahapzade vefat etti
13 Şubat 2009
Uzun süredir hasta olan Azerbaycanlı ünlü şair Bahtiyar Vahapzade, 84 yaşında hayatını kaybetti.
Hayattayken şiir dünyasının yaşayan en büyük şairlerinden biri olarak nitelenen Vahapzade, uzun süredir hastaydı. Azeri şair için yarın Bakü Devlet Üniversitesi'nde veda töreni yapılacağı öğrenildi.
"...
bu nasıl dünyadır...
insanoğlunun
hayali göktedir kendi yerdedir...
sağken omuzunda hayatın yükü
ölende ceseti çiyinlerdedir...
bu nice dünyadır bu nice dünya
ölüm hakikat hayatı rüya"
Bahtiyar Vahabzade kimdir?
Bahtiyar Vahapzade, 16 Ağustos 1925 tarihinde Azerbaycan'ın Şeki kentinde doğdu. 9 yaşında ailesiyle beraber Bakü'ye taşınan Vahapzade, ilk ve orta öğrenimini bu şehirde tamamladı. 1947 yılında Bakü Devlet Üniversitesi Filoloji Bölümü'nden mezun olarak aynı bölümde öğretim üyesi olarak ders vermeye başladı. 1964 yılında tamamladığı Samet Vurgunun Hayat ve Yaratıcılığı isimli monografisi ile filoloji doktoru ünvanını aldı. 1980 yılında Azerbaycan İlimler Akademisi üyeliğine seçilen Vahapzade, 1990 yılında emekli olana kadar üniversite de ders verdi.
Çok sayıda ilmi kongrelere katılan, seyahatler yapan Vahapzade, Almanya'daki Türk işçileri üzerinde araştırma ve incelemeler yaptı. Birçok defa Türkiye'ye geldi. Türkiye'den Bakü'ye giden pek çok ilim ve sanat heyetiyle görüşüp, görüş alışverişinde bulundu.
Vahapzade, 1960'larda başlayan özgürlük hareketlerinin öncülerinden biri oldu. Bu konuda kaleme aldığı 1959 tarihli Gülistan isimli şiirinde, ikiye bölünen (İran ve Rusya) Azeri halkının yaşadığı felaketleri anlattı. Adı geçen eserinden dolayı 2 yıllığına üniversitedeki görevinden uzaklaştırıldı. Azeri halkının sıkıntılarını konu ettiği pek çok eserini yurt dışına kaçırarak yayınlanmasını sağladı.
Eserlerinde Azeri Türkçesi'ni en temiz şekilde kullanmaya özen gösteren ve halkının duygularına tercüman olan Vahabzade Azerbaycan'da Halk Şairi adıyla anılıyor. 1995 yılında Azeri özgürlük mücadelesindeki hizmetlerinden dolayı İstiklal nişanı ile ödüllendirilen Vahapzade 1980-2000 yılları arasında da beş defa milletvekili seçilmişti.
Vahapzade'nin Türkiye'de basılmış Ömürden Sayfalar (2000), Vatan, Millet, Ana Dili (2000), Soru İşareti (2002 ) gibi eserleri bulunuyordu. Eserleri 8'den fazla dile çevrilen ünlü şairin yayınlanmış 40'ı aşkın şiir kitabı, 11 ilmi eseri, 2 monografisi, çeşitli piyesler ve yüzlerce makalesi bulunuyor. Vahabzade, eserlerinde genellikle özgürlük, yurt sevgisi, din gibi temaları işlemişti.
Bahtiyar Vahapzade'nin eserlerinden bazıları:
Şiirler ve manzum hikayeler: Menim Dostlarım, Bahar, Dostlug Nağmesi, Ebedi Heykel, Çınar, Sade Adamlar, Ceyran, Aylı Geceler, Şairin kitaphanası, Etiraf, Şeb-i Hicran, İnsan ve Zaman, Bir Ürekde Dört Fesil, Seçilmiş Eserler, Kökler-Buğdaylar, Deniz-Sahil, Bir Baharın Garangusu, Dan Yeri, Payız Düşünceler, Şehitler, Özümle Sohpet, Mugam.
Tiyatro eserleri: Vicdan, İkinci Ses, Yağıştan Sonra, Feryat, Darağacı, Artık Adam.
Hatıra-Seyahatname eserleri: Sanatkar ve Zaman, Sadelikte Büyüklük, Derin Katlara Işık.
ŞİİRLERİNDEN ÖRNEKLER
AZƏRBAYCAN-TÜRKİYƏ
Bir ananın iki oğlu,
Bir amalın iki qolu.
O da ulu, bu da ulu
Azərbaycan-Türkiyə .
Dinimiz bir, dilimiz bir,
Ayımız bir, ilimiz bir,
Eşqimiz bir, yolumuz bir
Azərbaycan-Türkiyə .
Bir millə tik, iki dövlət
Eyni arzu, eyni niyyət.
Hə r ikisi cümhuriyyət
Azərbaycan-Türkiyə .
Birdir bizim hər halımız
Sevincimiz-məlalımız.
Bayraqlarda hilalımız
Azərbaycan-Türkiyə .
Ana yurdda-yuva qurdum,
Ata yurda könül verdim.
Ana yurdum, ata yurdum
Azərbaycan-Türkiyə .
20 mart , 1996
Annem Öldü Mü?
Ne hız ellerini üzdün dünyadan
Balanı tek koyup nereye gittin?
Nasıl yok oluyormuş bir anda insan
Sanki bu dünyada hiç yok imişsin..
Güneş gurup etti... oda karardı...
Bir anda yok oldun sen hayal gibi.
Şimdi düşünürüm senden ne kaldı..
Gönlünde hatıran kara hal gibi...
Beni boya başa yetirdin anne
Bize borçlu bildik her zaman seni
Sen beni dünyaya getirdin anne
Bense yola saldım dünyadan seni...
Sen bana beşikte ninni çalmışsın
Bugün ninni çalsam sana ben de mi?
Senin şirin şirin ninnilerini
Sana gaytarayım cenazende mi?
'Uykun şirin olsun' diyerdin bana
'Uykun şirin olsun' deyim mi sana
Gerek ben basına dönüm dolanım,
Beni hayat için hep uyutanım,
Söyle ölümçün
Nasıl uyutayım seni ben bugün?
Bu nasıl dünyadır anlayamam ben,
Cilvesi cürbecür, rengi cürbecür
Dün öz nefesiyle seni işiden
Bugün buza dönüp, tasa dönüptür
Bu nasıl dünyadır...
İnsanoğlunun
Hayali göktedir kendi yerdedir...
Sağken omuzunda hayatın yükü
Ölende ceseti çiyinlerdedir...
Bu nice dünyadır bu nice dünya
Ölüm hakikat hayatı rüya
Derdimin gamımın ortagı sendin
Niye yüz çevirdin ya niye benden? ...
'Derdin bana gelsin' hani diyerdin
Niye dert ekledin derdime ya sen
Annem, kimse seni darıltmamıstır,
Ben seni
Ben seni darıltan kadar.
Şimdi kime açsam derdimi bir bir
Kim benim derdime yanar sen kadar?
Evin her yerinde görülür yerin
Gözüm ahtarcıdır anne ey anne
'Ninem' 'hani' diyor küçük azerin
Ne cevap verem ana ey ana
Bilmem bilmem bilmem bu ölüm nedir
Hayat var iken
Nefesin ey anam hala evdedir
Kendin yer altinda taşa dönmüşsün
Bugün yedin oldu...
Annem yedi gün,
Bizimle beraber ağlar odalar
Sana
Yalniz sana
Sana demek için
Gönlümde ne kadar bilsen sözüm var...
Annem ısmarlandın anne topraga
Bu ölüm sineme çekti dağ benim
Sen benim arkamda benzerdin dağa
Sanki de arkamdan uçtu dağ benim...
Ömrü başa vurdun altmış yaşında
Altmışın üstünde durup yaşında
Artık senin için durudgu zaman
Benim çün dolaşır
Gün olur akşam...
Vakit geçer sen benden uzaklaşirsin
Ben sana günbegün yakınlaşırım...
Tenha Mezar*
Yolun kenarında tenha bir mezar
Üstünde ne adı, ne soyadı var.
Yolcu, arabayı durdur bu yerde
Bir sor, kimdir yatan tenha kabirde?
O bir Türk askeri, kahraman, metin!
O öz kardeşine yardıma geldi.
Kurşuna dizilen milletimizin,
Haklı savaşına yardıma geldi.
Uzaktan ses verip senin sesine
Geldi, o dönmedi öz ülkesine.
Düşman saflarını o, soldan sağa,
Biçti, dostlarıyla cepheyi yardı.
Toprağın yolunda düştü toprağa,
Senin toprağını sana kaytardı.(1)
Kendi koruduğu, hem can verdiği
Yolun kenarında defn edildi o.
Uğrunda canını kurban verdiği
Toprağı kendine vatan bildi o.
Yolcu, arabanı bu yerde eğle.(2)
O mezar önünde sen ta'zim eyle.
Secde kıl, dua et onun ruhuna,
Ayak bastığın yer borçludur ona
1998
* 1918'de, Türk ordusu Ermeni işgaline maruz kalan Azerbaycan halkının yardımına geldi. Destan yazan Türk ordusunun neferlerinden birisi Şamahı civarında yaralanır ve şehit düşer. Yaralandığında yardımına gelen köylülere eğer ben ölürsem beni yaralı olarak bulduğunuz yere defn edin diye vasiyette bulunur ve asker yaralandığı yere defn edilir (AN) .
1) Geri aldı
2) Durdur
(Türkiye Türkçesi'ne dipnotlarla aktaranlar: Seriyye Ağayeva, Bayram GÜNDOĞDU)
Azerbaycan, Vahapzade'yi uğurluyor
14 Şubat 2009
Dün akşam saatlerinde evinde hayatını kaybeden Vahabzade için bugün Bakü Devlet Üniversitesi'nde tören yapılacak. Yerel saatle 13:00'da başlayacak ve 15:00'a kadar devam edecek törene Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in de katılması bekleniyor. Azeri halk şairi Vahabzade'nin Bakü'deki Fahri Hıyaban'da defin edileceği öğrenildi.
BAŞBAKAN ERDOĞAN: ''BÜYÜK ŞAİR VE FİLOZOF VAHABZADE, ESERLERİ VE TÜRK DİLİNE HİZMETLERİYLE SONSUZA KADAR YAŞAYACAKTIR''
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, vefatından büyük üzüntü duyduğu şair ve filozof Bahtiyar Vahabzade'nin, eserleri ve Türk diline hizmetleriyle sonsuza kadar yaşayacağını belirtti.
Başbakanlık Basın Merkezinden yapılan açıklamaya göre Erdoğan, Vahabzade'nin vefatı nedeniyle yayımladığı mesajda şunları kaydetti:
''Türkçe'nin yaşayan en büyük şairlerinden Bahtiyar Vahabzade'nin vefatından büyük üzüntü duydum. Büyük şair ve filozof Vahabzade, eserleri ve Türk diline hizmetleriyle sonsuza kadar yaşayacaktır.
Merhuma Allah'tan rahmet, ailesi, Azerbaycanlı kardeşlerimiz ve edebiyat dünyasına başsağlığı dilerim.''
MHP GENEL BAŞKANI BAHÇELİ, BAŞSAĞLIĞI MESAJI YAYIMLADI
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Bahtiyar Vahabzade'nin vefatı nedeniyle başsağlığı mesajı yayımladı.
MHP'den yapılan yazılı açıklamaya göre, Bahçeli, mesajında şunları kaydetti:
''Türk dünyasının büyük şairi, Azerbaycan edebiyatının usta temsilcisi, fikir ve siyaset adamı Bahtiyar Vahabzade'nin kaybı hepimizi derinden üzmüştür.
Türk milletinin yetiştirdiği büyük kültür temsilcisi, varlığını milletine adamış gönül ve dava adamı Bahtiyar Vahabzade, bir dönem verdiği hürriyet mücadelesi ile bugün artık giderek sayıları azalan müstesna aydınlardandır.
Özenle kaleme aldığı, duru ve sade Türkçeyle dile getirdiği eserleri ile bir neslin milli his, öz dil, azatlık ve vatan sevgisi ile tanışmasını sağlamıştır.
Özden uzaklaşmanın tehlikelerine vurgu yapan, taklide karşı çıkan, milli dilin önemini ısrarla vurgulayan merhum Vahabzade, eserleriyle 'iki devlette yaşayan bir milletin' birbiriyle kaynaşmasını da sağlamış, Türkiye ve Azerbaycan arasında köprü olmuştur.
Büyük Türk milletinin hasletlerini ve değerlerini yüksek irfanı ile ruhunda eriten ve yeni kuşaklara kazandıran büyük sanatkarımıza Cenab-ı Allah'tan rahmet, Türk dünyasına ve Azerbaycanlı kardeşlerime başsağlığı dilerim.''
|
cancan (Ziyaretçi)
| | İzzet-i Nefsine Dokunmuyor mu?
Yağmalanan ülke, soyulan millet,
İzzet-i nefsine dokunmuyor mu?
Türkiyede Türk’ü yok saymak, zillet
İzzet-i nefsine dokunmuyor mu?
Terörün maskesi, Kürt meselesi,
Oyunlar peşinde zulm amelesi,
Suçluya kahraman muamelesi,
İzzet-i nefsine dokunmuyor mu?
Baykuşların bülbül gibi ötmesi
Şeytan üçgeninin sürüp gitmesi
Hırsın dini bile kurban etmesi,
İzzet-i nefsine dokunmuyor mu?
Zerreden, küreye herşeyi yıkmak,
Bedeni katledip, mikroba bakmak,
Uğraş bizim, beni yalnız bırakmak,
İzzet-i nefsine dokunmuyor mu?
Kince, haçlılardan daha ileri,
Türban, terör, çete süvarileri,
Kırk yamalı bohça, havarileri,
İzzet-i nefsine dokunmuyor mu?
Tetik çeken parmak, alkış tutan el,
Canilere ikmal yollar yok, engel,
'Gel! ' Diyorlar 'hain olsan yine gel! '
İzzet-i nefsine dokunmuyor mu?
Özcan İşler |
